Nam Dược Tản Viên Sơn – Chuẩn hóa nghề thuốc Nam người Dao Quần Chẹt Ba Vì theo tiêu chuẩn GMP

Bộ trưởng bộ nông nghiệp Lê Minh Hoan

Với sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các sở ban ngành, Ban lãnh đạo Nam Dược Tản Viên Sơn luôn trăn trở làm thế nào để nghề thuốc Nam tại Ba Vì có thể ngày càng phát triển.

Làm thế nào để chuẩn hóa bài thuốc nam của đồng bào dân tộc Dao Quần Chẹt Ba Vì, làm thế nào để có thể nâng tầm giá trị Nam dược trên thị trường trong nước và quốc tế?

HTX Nam Dược Tản Viên Sơn là một trong những đơn vị tiêu biểu vinh dự được đón Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan cùng các Sở Ban ngành Thành phố Hà Nội trực tiếp ghé thăm và làm việc trong khuôn khổ chương trình “Khảo sát các mô hình sản xuất, chế biến dược liệu truyền thống của đồng bào dân tộc Dao”.

chuẩn hóa nghề thuốc nam
Hình ảnh: Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan tặng quà cho HTX Nam Dược Tản Viên Sơn

Dân tộc Dao Quần Chẹt Ba Vì và giá trị của nghề thuốc Nam gia truyền

Hiện nay, Ba Vì là địa bàn duy nhất của Hà Nội có người Dao Quần Chẹt sinh sống và lưu giữ bài thuốc nam có giá trị.

Kế thừa tri thức cổ truyền của dân tộc, rất nhiều lương y giỏi người Dao Ba Vì làm thuốc chữa bệnh với mục đích trước hết để chữa bệnh trong đồng bào mình, sau đó là cho mọi người.

Với kinh nghiệm được tích lũy từ ngàn đời, giờ đây người Dao Ba Vì đã tự nghiên cứu kết hợp bào chế cây thuốc để chữa được nhiều bệnh khác nhau từ dạ dày, xương khớp, răng miệng, nước tắm cho phụ nữ sau sinh…

phục hưng ngành nam dược
Hình ảnh: Phục hưng ngành Nam dược – Niềm trăn trở của nhiều thế hệ đồng bào người Dao Quần Chẹt Ba Vì

Tuy nhiên, trước dòng chảy của thời gian, nghề thuốc Nam của đồng bào dân tộc Dao cũng đứng trước nhiều thách thức lớn, nỗi lo về mai một nghề gia truyền cũng nhiều hơn.

Làm thế nào để nền Nam dược phát triển tốt hơn? Làm cách nào để gìn giữ văn hóa bản địa dân tộc Dao không bị mai một theo năm tháng? Đây cũng chính là sự trăn trở của HTX Nam Dược Tản Viên Sơn trong quá trình phát triển.

Thương hiệu đi đầu bảo tồn và phục hưng nghề thuốc Nam gia truyền

HTX Nam Dược Tản Viên Sơn được thành lập bởi Lương y Lăng Thị Châm – người con của đồng bào dân tộc Dao Quần Chẹt Ba Vì.

Bộ trưởng bộ nông nghiệp Lê Minh Hoan
Hình ảnh: Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan và chị Lăng Thị Châm chụp ảnh lưu niệm tại văn phòng trụ sở HTX Nam Dược Tản Viên Sơn

Không chỉ trân trọng những bài thuốc quý giá, sau khi chuẩn bị kỹ càng, cuối năm 2021 cùng sự phát triển, Hợp tác xã Nam Dược Tản Viên Sơn đã bắt đầu đầu tư nhà máy chế biến và sản xuất dược liệu đạt tiêu chuẩn GMP với sự hỗ trợ của các đơn vị, nhà khoa học nghiên cứu về dược liệu. Đây chính là yếu tố quan trọng để có thể mang lại những sản phẩm chất lượng để có thể tiếp cận thị trường quốc tế.

Với mong muốn nâng cao giá trị các bài thuốc nam của người Dao, nhà máy Nam Dược Tản Viên Sơn đã chuẩn hóa quy trình sản xuất để sản phẩm ngày càng phát huy giá trị. Từ quy trình sản xuất truyền thống sang dây chuyền sản xuất hiện đại là bước nhảy vọt của nghề thuốc Nam của người Dao. Vẫn là các dược liệu truyền thống nhưng quy trình sản xuất khép kín hoàn toàn, thay vì đun chiết thuốc trên bếp củi.

Với nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP, sản phẩm của Nam Dược Tản Viên Sơn được chiết xuất và cô đặc bằng nồi nấu chân không kết hợp với pha chế trong nồi hút chân không, tạo ra sản phẩm chất lượng cao, an toàn với người sử dụng.

Nhà máy Nam Dược Tản Viên Sơn cũng xây dựng phòng nghiên cứu vi sinh, hóa lý và tuyển lao động ngành Dược để có kiến thức chuyên môn bảo đảm mẫu sản phẩm đạt tiêu chuẩn theo quy định Bộ y tế trước khi đến tay người tiêu dùng.

Thuốc Nam là tài nguyên vô giá bảo vệ sức khỏe con người, sự thay đổi trong tư duy và phương thức sản xuất sẽ là cú hích để gìn giữ phát triển cây dược liệu, chuẩn hóa các bài thuốc dân tộc, góp phần phát triển bền vững cây thuốc Nam nói riêng, dược liệu Việt nói chung.

Vì thế, trong chuyến thăm  quan và làm việc tại nhà máy đạt chuẩn GMP Nam Dược Tản Viên Sơn vào ngày 16/02/2023, Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan đã bày tỏ  niềm vui mừng vì đã có đơn vị đi đầu trong việc phục hưng nền Nam dược truyền thống của đồng bào dân tộc Dao tại Ba Vì.

Để thuốc Nam của dân tộc Dao Ba Vì chuyển đổi từ những gói thuốc truyền thống trở thành sản phẩm được đóng gói hiện đại và tiện lợi.

Bộ trưởng bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn
Hình ảnh: Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan và chị Lăng Thị Châm chụp ảnh lưu niệm tại văn phòng trụ sở HTX Nam Dược Tản Viên Sơn

Về định hướng phát triển, Lương y Lăng Thị Châm tự tin khẳng định:

“Thuốc Nam của người Dao rất tốt. Chúng tôi nghĩ rằng, chỉ khi được đầu tư bài bản mới có thể giúp nghề truyền thống phát huy giá trị, làm giàu cho bản thân, cho những người Dao bản địa dưới chân núi Tản  Viên và xa hơn đó là khát khao nâng tầm dược liệu Việt Nam, góp phần chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh cho người dân”.

Việc bảo tồn, phát triển nghề thuốc Nam không chỉ góp phần bảo đảm sinh kế cho người dân tộc Dao Ba Vì, mà còn bổ sung vào kho tàng thuốc Nam của cả nước.

Sự thay đổi trong tư duy, phương thức sản xuất sẽ là cú hích để giữ gìn, phát triển cây dược liệu, bài thuốc quý, chuẩn hóa các bài thuốc dân tộc, góp phần phát triển bền vững cây thuốc Nam nói riêng và dược liệu Việt nói chung.