[96.0 MHz] Đài PT-TH Hà Nội nói gì về thương hiệu Nam Dược Tản Viên Sơn?

Nam Dược Tản Viên Sơn là một trong những thương hiệu tiêu biểu phát triển kinh tế đặc trưng của Ba Vì. Dựa trên những giá trị cốt lõi nghề thuốc Nam của dân tộc Dao Quần Chẹt Ba Vì, Nam Dược Tản Viên Sơn mang đến các sản phẩm chất lượng, an toàn trong công cuộc chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Nghề thuốc Nam truyền thống lâu đời tại Ba Vì

Những bản làng yên bình dưới chân núi Ba Vì hay còn gọi là Tản Viên Sơn yên bình trong không gian đầy màu sắc của đồi và núi. Nghề thuốc Nam của người Dao Ba Vì thực sự là một kho báu trong chữa trị rất nhiều bệnh từ xương khớp, gan, răng miệng, thuốc tắm cho phụ nữ sau sinh,… Trên mảnh đất này rất nhiều gia đình đều hiểu cặn kẽ, tỉ lệ kết hợp, pha trộn các loại thảo dược để cho ra những bài thuốc quý chữa bệnh, bồi bổ sức khỏe,… 

Nếu như trước khi người Dao chỉ biết dùng cây thuốc để đun lấy nước tắm và uống thì những năm gần đây những bài thuốc được bào chế thành nhiều dạng tiện lợi vẫn như được công dụng như nấu cao, thuốc nước để nhỏ, thuốc đắp,… Ngoài chữa bệnh tại chỗ các bài thuốc Nam còn theo chân thầy thuốc Nam rong ruổi khắp các chợ phiên trong vùng đến cả các tỉnh Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hưng Yên,… Lan truyền tiếng thơm cho làng nghề.

Lợi thế là vậy, xong trước sự phát triển của xã hội nghề thuốc Nam cũng gặp không ít khó khăn. Đa số các hộ làm thuốc có quy mô gia đình nhỏ lẻ nên khó có tiềm lực để đầu tư bài bản, hạn chế trong quy trình bào chế, mẫu mã, bao bì và giấy tờ minh chứng chất lượng sản phẩm của cơ quan chức năng khiến sản phẩm truyền thống gặp khó khăn khi chinh phục thị trường. Thực tế này khiến các hộ làm nghề và cả chính quyền địa phương đều trăn trở.

HTX Nam Dược Tản Viên Sơn đồng hành cùng bà con phát triển cây dược liệu

Hơn nửa đời người sống dưới chân núi Tản Viên Sơn, ông Bùi Hữu Minh không nghĩ rằng có ngày gắn bó với cây thuốc Nam, thế nhưng từ khi HTX Nam Dược Tản Viên Sơn được thành lập, họ đã vận động người nông dân như ông Minh tham gia HTX cùng trồng dược liệu, cùng nhau xây dựng cuộc sống mới. Theo ông Minh chia sẻ toàn bộ diện tích vườn đồi trước đây ông chỉ trồng keo, tuy không đói nghèo nhưng để làm giàu thật không dễ. Từ khi ông để hecta trồng dành dành, khôi tía để cung cấp cho Nam Dược Tản Viên Sơn thì thu nhập của gia đình ông tăng lên đáng kể.

Ông Minh cho biết: “Tôi vào HTX Nam Dược Tản Viên Sơn” thì ban lãnh đạo công ty cũng bàn với gia đình tôi với tôi là phá bớt cây keo đi để trồng cây dược liệu lấy năng suất cao hơn. Keo lâu năm không cho hiệu quả cao, trước hết lợi nhuận cho gia đình và bản thân chúng tôi. Vừa rồi cũng phá hơn hecta keo để trồng cây dược liệu. Mỗi năm chúng tôi thu hoạch 2 lần, nói chung cũng thu nhập hơn cả cây lâu năm.”

HTX Nam Dược Tản Viên Sơn đang tạo việc làm thường xuyên cho 30 lao động, đơn vị cũng đã liên kết tiêu thụ dược liệu cho 10 gia đình khu vực quanh chân núi Ba Vì. Ông Trương Mạnh Hải – Tổng giám đốc Hợp tác xã Nam Dược Tản Viên Sơn cho biết: “Chúng tôi đã nằm ở trong cái khu vực làng nghề của người đồng bào Dân tộc Dao Quần Chẹt Ba Vì và chúng tôi đang trong mũi nhọn từ ban đầu đó là gìn giữ và bảo tồn các bài thuốc Nam. Nhưng vấn đề là cái khoa học kỹ thuật phải tạo ra giá trị cho thị trường, cho bà con… Chúng tôi cũng có những bộ phận kỹ thuật để hướng dẫn bà con từ khâu trồng trọt cho đến những cái sự chăm sóc khai thác làm sao được cái chất lượng của cây dược liệu tốt nhất để nâng đời sống bà con lên.”

Thời gian tới HTX Nam Dược Tản Viên Sơn sẽ tham gia một chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP” của thành phố Hà Nội. Từ khi nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP đi vào hoạt động. Một số đơn vị đã đến thăm nhà máy bày tỏ sự quan tâm từ bài thuốc của người dân địa phương và hứa hẹn sẽ nghiên cứu hợp tác trong tương lai. Hơn nữa Ba Vì là vùng đất đa dạng sản phẩm du lịch tâm linh, du lịch sinh thái trải nghiệm, HTX sẽ hướng tới mục tiêu khai thác nghề thuốc Nam để phát triển du lịch trải nghiệm nuôi trồng, thu hái, bào chế thuốc Nam. Do đó, du khách thêm tin tưởng, trân trọng những tinh hoa của y học cổ truyền dân tộc Việt.

Chuẩn hóa nghề thuốc Nam dân tộc Dao Ba Vì bằng công nghệ hiện đại

Về định hướng phát triển thuốc Nam của địa phương, đại diện xã Ba Vì cho biết: Người Dao có kinh nghiệm cha truyền con nối với nghề làm thuốc, hiện cả xã có 300 hộ gia đình theo nghề làm thuốc Nam, có 9 HTX thuốc Nam được tổ chức hoạt động theo luật HTX chuẩn hóa các bài thuốc gia truyền trên dây chuyền hiện đại chắc chắn sẽ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Việc đầu tư ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất thuốc theo tiêu chuẩn GMP của HTX Nam Dược Tản Viên Sơn là cách làm hiệu quả để các HTX kinh doanh nghề thuốc Nam cải tiến duy trì sản xuất tạo ra thương hiệu thuốc Nam của người Dao Ba Vì. 

Thuốc Nam là tài nguyên vô giá bảo vệ sức khỏe cho con người, việc bảo tồn phát triển nghề thuốc Nam không chỉ góp phần bảo vệ sinh kế cho người Dao Ba Vì mà còn góp phần bổ sung vào kho tàng thuốc Nam của cả nước. Sự thay đổi trong tư duy trong phương thức sản xuất sẽ là cú hích để giữ gìn phát triển cây dược liệu, bài thuốc quý chuẩn hóa các bài thuốc dân tộc, góp phần phát triển bền vững cây thuốc Nam nói riêng và dược liệu Việt nói chung.